ในยุคที่พลังงานหมุนเวียนมีบทบาทสำคัญต่อการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด “โซลาร์ฟาร์ม” จึงเป็นแหล่งผลิตไฟฟ้าที่เติบโตอย่างรวดเร็ว แต่การดูแลบำรุงรักษา (Operation & Maintenance: O&M) ของระบบโซลาร์นั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากต้องเผชิญทั้งสภาพอากาศที่หลากหลาย ความสกปรกบนแผง และความเสื่อมสภาพของอุปกรณ์ ดังนั้นการนำ เทคโนโลยีหุ่นยนต์และปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามาประยุกต์ใช้จึงเป็นแนวทางสำคัญที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ ลดต้นทุน และยืดอายุการใช้งานของระบบได้
1. โดรนตรวจสอบด้วยภาพถ่ายและ AI วิเคราะห์สุขภาพแผงโซลาร์
ปัจจุบันการใช้โดรนติดกล้องความร้อน (Thermal Camera) ร่วมกับ AI สามารถตรวจจับความร้อนผิดปกติของแผงโซลาร์ได้อย่างแม่นยำ เช่น เซลล์ร้อนจุดเดียว (Hotspot) สายไฟหลวม หรืออินเวอร์เตอร์ขัดข้อง ทำให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถวางแผนการซ่อมบำรุงได้ตรงจุดและรวดเร็ว
2. หุ่นยนต์ติดตั้งแผงโซลาร์อัตโนมัติ
สำหรับการก่อสร้างและขยายโซลาร์ฟาร์ม หุ่นยนต์สามารถช่วยยก จัดวาง และขันสกรูแผงโซลาร์ได้อย่างแม่นยำและปลอดภัย ลดการใช้แรงงานคน และเพิ่มความรวดเร็วในการติดตั้ง โดยเฉพาะในโครงการขนาดใหญ่
3. หุ่นยนต์ล้างแผงโซลาร์ (Solar Cleaning Robot)
สิ่งสกปรก ฝุ่น ทราย และคราบต่าง ๆ ทำให้ประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าลดลง การใช้หุ่นยนต์ล้างแผงแบบแห้ง (Dry Cleaning) หรือใช้น้ำในปริมาณน้อย จะช่วยทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอและลดต้นทุนระยะยาว ทั้งยังเหมาะสมกับโซลาร์ฟาร์มในพื้นที่แห้งแล้ง
4. หุ่นยนต์ลาดตระเวนโซลาร์ฟาร์ม (Patrol Robot)
เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและการเฝ้าระวัง หุ่นยนต์ลาดตระเวนที่ติดตั้งกล้อง AI และเซ็นเซอร์ตรวจจับ สามารถเคลื่อนที่ตรวจสอบแนวรั้ว เส้นทางสายไฟ และอุปกรณ์ไฟฟ้าได้ตลอด 24 ชั่วโมง ช่วยลดความเสี่ยงจากการบุกรุกหรือเหตุไฟไหม้
